Władca to najważniejsze dzieło Machiavellego, które napisał już w 1513 roku, ale zostało opublikowane dopiero po jego śmierci, w 1532 roku. Zostało dedykowane rodu Medyceuszy (konkretnie "wzniośle Lorenzowi Medycejskiemu"). Autorowi przede wszystkim zależało na zjednoczeniu Włoch, na jednolitym państwie, którym zarządzałby mądry władca, który nie wahałby się użyć wszelkich środków, aby zapewnić dobro kraju, a w interesie tej sprawy Machiavelli miał gdzieś, czy stanie się to w formie republiki, czy autokracji. Jako wzorzec władcy Machiavellemu posłużył bezwzględnie żądny władzy Cezar Borgia. Koncepcja podwójnej moralności - moralności prywatnej i moralności władzy - sprawiła, że Machiavelli został określony jako cynik, lecz jest to raczej przełom w pojmowaniu rządzenia: władca nie jest już sługą Bożym, lecz sługą państwa (termin, który po raz pierwszy zastosował właśnie Machiavelli). Skromne dzieło liczące 26 rozdziałów jest kluczową pracą, zawierającą polityczne rozważania ujawniające i opisujące mechanizmy funkcjonowania władzy, i stało się podstawą dzieł innych teoretyków władzy. Mimo że Machiavelli mało zajmuje się gospodarczą stroną rządzenia, jego pouczenie, że dobry władca powinien zapewnić, "aby nikt nie bał się pomnażać majątku z obawy, że zostanie mu odebrany, ani otwierać warsztatu z lęku przed podatkami", jest najwyraźniej nie doceniane przez „władców” do dziś, prawdopodobnie w przeciwieństwie do myśli, że "ludzie są tak prosto myślący i tak bardzo starają się o to, czego właśnie potrzebują, że kto chce oszukać, zawsze znajdzie kogoś, kto da się oszukać". Przez całe dzieło przewija się podstawowa myśl: mianowicie, że człowiek powinien polegać wyłącznie na własnych siłach.