Ochrona przeciwprzepięciowa VCX L2-1-C AC klasa T2 (C) 1P 20kA

Modułowa ochrona przeciwprzepięciowa VCX-L2-1-C klasy T2 jest przeznaczona do ochrony instalacji zasilających niskiego napięcia przed indukowanymi i łączeniowymi przepięciami. Może być instalowana w sieciach typu TN-S, TN-C, IT i TT. Powinna być montowana jako drugi poziom ochrony w rozdzielnicach głównych, rozdzielnicach podrzędnych.

Ten ogranicznik przepięć klasy T2 jest idealny do ochrony instalacji elektrycznych przed umiarkowanymi przepięciami spowodowanymi operacjami łączeniowymi lub indukowanymi przepięciami. Dzięki maksymalnemu prądowi udarowemu 40 kA i poziomowi ochrony napięciowej poniżej 1,2 kV zapewnia niezawodną ochronę dla typowego sprzętu elektrycznego w domach, obiektach komercyjnych i przemysłowych. Nadaje się do stosowania w warunkach z wahaniami temperatury, obejmujących szeroki zakres typowych warunków eksploatacyjnych.

PARAMETRY TECHNICZNE

Instalacja ochrony

Ochrony przeciwprzepięciowe powinny być instalowane w miejscach, gdzie instalacje elektryczne wchodzą do budynku. W budynkach bez systemu ochrony odgromowej oraz z przyłączem kablowym tego typu ograniczniki zapewniają wystarczającą ochronę, bez konieczności instalowania ograniczników klasy T1. Są wyposażone w wizualny wskaźnik stanu pracy (kolor zielony dla ochrony, kolor czerwony dla braku ochrony).

Ochrona przeciwprzepięciowa klasy T2 © - drugi i jedyny poziom ochrony!

Domowa instalacja elektryczna jest wyjątkowo podatna na tzw. przepięcia. Chodzi o napięcia w sieci, które znacznie przekraczają wartości znamionowe, czyli bezpieczne dla urządzeń elektrycznych. Te przepięcia są zwykle bardzo niebezpieczne dla wszystkich typów domowych urządzeń, dlatego warto się odpowiednio zabezpieczyć i zainstalować ochrony przeciwprzepięciowe klasy T2 (C).

Te modułowe ochrony przeciwprzepięciowe zapewniają drugi stopień ochrony i powinny być montowane w szynowych listwach w rozdzielnicach w miejscach, gdzie instalacja elektryczna wchodzi do budynku.

Ważne jest, że ochrona przeciwprzepięciowa klasy T2 © jest wystarczająca tam, gdzie jest przyłącze kablowe i nie ma zainstalowanej ochrony odgromowej. W takich przypadkach nie ma potrzeby dodatkowej instalacji ochrony klasy T1. Ograniczniki przepięć klasy T2 (C) VCX mają zintegrowaną ochronę. Akceptujemy także zastosowanie wkładki bezpiecznikowej 125 A gG lub bezpiecznika 40 A typu C.

Ochrony przeciwprzepięciowe - podstawowe informacje

Ograniczniki przepięć, znane również jako odgromniki, są istotnym elementem instalacji elektrycznych, które chronią urządzenia przed szkodliwymi skutkami przepięć. Przepięcia mogą być spowodowane różnymi czynnikami, takimi jak uderzenia pioruna, operacje łączeniowe w sieci elektrycznej lub przejściowe zmiany napięcia. Te zjawiska przejściowe mogą prowadzić do uszkodzenia wrażliwej elektroniki i innych urządzeń elektrycznych, co podkreśla znaczenie stosowania wysokiej jakości ochrony przeciwprzepięciowej.

Podstawowe informacje o prądzie przemiennym (AC)

Prąd przemienny (AC) to rodzaj prądu elektrycznego, w którym kierunek przepływu zmienia się cyklicznie. W typowych sieciach zasilających następuje zmiana między polaryzacją dodatnią a ujemną z częstotliwością 50 Hz (w Europie), co oznacza, że kierunek prądu zmienia się 50 razy na sekundę. Ten rodzaj prądu jest wykorzystywany w domach i zastosowaniach przemysłowych, ponieważ jest łatwy do przesyłania na duże odległości.

Ochrona przeciwprzepięciowa

Ogranicznik przepięć, czasami nazywany odgromnikiem, to urządzenie zaprojektowane do ochrony systemów elektrycznych i podłączonych do nich urządzeń przed nagłymi wzrostami napięcia. Ochrona przeciwprzepięciowa działa w taki sposób, że gdy napięcie przekroczy dopuszczalny poziom, ogranicznik aktywnie odprowadza nadmiar energii do ziemi, zapobiegając temu, aby wysokie napięcie dotarło do chronionych urządzeń.

Funkcja ogranicznika przepięć

Główną funkcją ogranicznika przepięć jest ograniczenie rozmiaru przejściowych przepięć do poziomu, który nie zagraża instalacji ani podłączonym urządzeniom. W ten sposób zapobiega się uszkodzeniom obwodów elektrycznych i urządzeń, takich jak komputery, telewizory, lodówki i inne domowe lub przemysłowe urządzenia. Ochrona przeciwprzepięciowa jest niezbędna dla zapewnienia bezpiecznej i niezawodnej pracy systemów elektrycznych, zarówno w domach, jak i w zastosowaniach przemysłowych. Właściwy dobór i instalacja ochrony przeciwprzepięciowej znacząco zmniejsza ryzyko uszkodzenia urządzeń i przyczynia się do wydłużenia żywotności instalacji elektrycznych.

Rodzaje ochron przeciwprzepięciowych

Istnieje kilka rodzajów ochron przeciwprzepięciowych przeznaczonych do różnych zastosowań:

Ograniczniki przepięć typu 1 (klasa b)

Te ograniczniki są zaprojektowane do ochrony przed bezpośrednimi uderzeniami pioruna i dużymi przepięciami w sieci elektrycznej. Montuje się je na wejściu do budynku i chronią całą instalację.

Ograniczniki przepięć typu 2 (klasa c)

Te ograniczniki stosuje się do ochrony przed przepięciami wywołanymi operacjami łączeniowymi lub pośrednimi uderzeniami pioruna. Często montuje się je w rozdzielnicach wewnątrz budynków.

Ograniczniki przepięć typu 3 (klasa d)

Te ograniczniki zapewniają ochronę poszczególnym urządzeniom lub odbiornikom. Często instaluje się je blisko wrażliwych urządzeń, na przykład w postaci listew zasilających z ochroną przeciwprzepięciową.

Jak powstaje przepięcie w instalacji elektrycznej?

Przepięcie w instalacji elektrycznej może powstać z różnych źródeł, niektóre związane z zjawiskami atmosferycznymi, inne mają techniczne przyczyny w działaniu urządzeń. Oto główne sposoby powstawania przepięć:

1. Uderzenie pioruna

Bezpośrednie uderzenie pioruna w budynek lub jego linię zasilającą

: W takim przypadku powstaje bardzo wysokie przepięcie, które rozchodzi się instalacją elektryczną. Uderzenie pioruna może bezpośrednio trafić w strukturę budynku lub przewody zasilające, tworząc ogromny impuls napięciowy. Jeśli nie ma zainstalowanej ochrony przeciwprzepięciowej, ta energia może zniszczyć podłączone urządzenia i uszkodzić instalację elektryczną.

Wyładowanie do systemu odgromowego (instalacji piorunochronnej)

: Nawet gdy budynek jest chroniony przez piorunochron, część prądu piorunowego może się indukować w instalacji elektrycznej, powodując przepięcia.

Wyładowanie do urządzeń zewnętrznych

: Urządzenia zewnętrzne, takie jak jednostki klimatyzacyjne, sterowanie bramami czy oświetlenie zewnętrzne, również są narażone na uderzenia pioruna. Takie wyładowania mogą spowodować rozprzestrzenienie się przepięcia po całej sieci obiektu.

Wyładowanie pioruna w sąsiednich obiektach

: Przepięcie może się także rozprzestrzeniać z odleglejszego obiektu, jeśli piorun uderzy w budynek lub instalację na odległość do około 2 km. Fala napięciowa może się indukować w przewodach zasilających i przenosić się do innych budynków w okolicy.

2. Przepięcia łączeniowe

Operacje łączeniowe w urządzeniach przemysłowych

: Przepięcia mogą powstawać również na skutek szybkiego włączania i wyłączania dużych maszyn i urządzeń, takich jak silniki, transformatory czy urządzenia indukcyjne. Podczas łączenia tych urządzeń w obwodach powstają przejściowe impulsy napięciowe, które mogą wywołać przepięcia w sieci.

Praca klimatyzacji i innych dużych odbiorników

: Włączanie i wyłączanie odbiorników takich jak klimatyzatory, windy czy napędy bram może powodować przejściowe skoki prądów, które wywołują przepięcia w sieci.

3. Indukowane przepięcia

• Przepięcia mogą być również indukowane przez pola elektromagnetyczne powstające przy bliskich wyładowaniach piorunowych, nawet jeśli piorun nie trafił bezpośrednio w obiekt. Silne pole elektromagnetyczne może wywołać impulsy napięciowe w kablach i przewodach instalacji elektrycznej.

4. Awarii w sieci

• Czasami przepięcie może być spowodowane także problemami w sieci dystrybucyjnej, na przykład podczas zaniku zasilania, błędnego uziemienia lub przy włączaniu dużych transformatorów i generatorów.

Konsekwencje przepięć

Jeśli nie jest zainstalowana skuteczna ochrona przeciwprzepięciowa, przepięcie może spowodować poważne uszkodzenia urządzeń elektrycznych, zwarcia w instalacji oraz nawet pożary. Wrażliwe urządzenia elektroniczne, takie jak komputery, telewizory i inna elektronika, są szczególnie podatne na uszkodzenia.

Prewencja i ochrona przed przepięciami, w tym instalacja odpowiednich ograniczników, jest zatem kluczowa dla zapewnienia bezpieczeństwa i niezawodności instalacji elektrycznych w domach i przemyśle.

Ograniczniki przepięć prądu przemiennego (AC)

Ograniczniki przepięć odgrywają rzeczywiście kluczową rolę w ochronie systemów i urządzeń elektrycznych przed szkodliwymi skutkami przepięć. Jak wspomniano, ich główną funkcją jest ograniczenie prądów następczych i skrócenie czasu trwania przepięcia, co chroni wrażliwe komponenty i izolację w sieci. Przepięcia mogą być spowodowane nie tylko uderzeniem pioruna, ale także operacjami łączeniowymi w sieci, na przykład przy włączaniu lub wyłączaniu nieobciążonych odcinków przewodów.

Ograniczniki typu 1 (klasa B) są konstruowane tak, aby chronić instalacje i urządzenia przed bezpośrednim uderzeniem pioruna, które mogłoby trafić w linie zasilające lub systemy odgromowe. Montuje się je na wejściu sieci elektrycznej i działają jako pierwsza linia obrony przed dużymi przepięciami pochodzącymi z atmosfery.

Ograniczniki typu "1+2" (klasa B+C) to kombinowane ograniczniki, które zapewniają szerszy zakres ochrony. Oprócz ochrony przed wpływami atmosferycznymi, w tym uderzeniami pioruna, chronią także przed przepięciami wywołanymi operacjami łączeniowymi w sieci. Czyni to je idealnym wyborem do kompleksowej ochrony instalacji elektrycznych, ponieważ reagują na różne rodzaje przepięć zarówno atmosferycznych, jak i łączeniowych.

Te ograniczniki są ważne zwłaszcza w budynkach przemysłowych i mieszkalnych, gdzie ochrona sieci elektrycznej nie tylko zabezpiecza wrażliwe urządzenia, ale także zwiększa ogólną niezawodność systemu i minimalizuje ryzyko kosztownych napraw lub przestojów spowodowanych uszkodzeniami od przepięć. Ograniczniki typu 3 (klasa D) są zaprojektowane do ochrony pojedynczych urządzeń lub małych odbiorników przed niskimi impulsami przepięciowymi, które mogą przejść przez główne i wtórne stopnie ochrony (tj. typy 1 i 2). Ograniczniki typu 3 zwykle montuje się blisko urządzeń końcowych i chronią przed przepięciami wywołanymi operacjami łączeniowymi, indukowanymi przepięciami lub resztkowym wpływem atmosferycznych przepięć, które mogą dotrzeć do poszczególnych odbiorników.

Wybór ogranicznika przepięć (ochrony przeciwprzepięciowej)

Przy wyborze ogranicznika przepięć ważne jest uwzględnienie kilku czynników technicznych i norm, które zapewnią skuteczną ochronę instalacji. Oto główne aspekty, na które należy zwrócić uwagę:

1. Maksymalne trwałe napięcie robocze (Uc)

• Ważne, aby ogranicznik był zaprojektowany do pracy przy napięciu, które występuje stale między przewodem fazowym a neutralnym. Na przykład dla typowej sieci 230/400 V AC należy dobrać ogranicznik o odpowiedniej wartości Uc, co najmniej równej maksymalnemu napięciu w sieci.
• Zapewnienie właściwego Uc gwarantuje, że ogranicznik nie będzie się zbędnie aktywował podczas normalnej pracy, a jednocześnie skutecznie zareaguje na przepięcie.

2. Przebieg prądu przepięciowego (10/350 µs)

• Ten przebieg określa typowy kształt prądu piorunowego i decyduje o tym, jak szybko i z jaką intensywnością fala przepięciowa uderzy w system.
• Ograniczniki typu 1, chroniące przed bezpośrednimi uderzeniami pioruna, muszą być wymiarowane do obsługi tego przebiegu. Fala prądowa 10/350 µs oznacza, że narost prądu trwa 10 µs, a spadek do 50% następuje w 350 µs. Ogranicznik musi być więc zdolny pochłonąć bardzo duże prądy w krótkim czasie, aby chronić resztę instalacji.

3. Dobór typu ogranicznika według kategorii ochrony

Typ 1 (klasa b)

: Jeśli instalacja wymaga ochrony przed bezpośrednimi uderzeniami pioruna, należy zastosować ogranicznik o większej zdolności absorpcyjnej i odporności na przebieg 10/350 µs. Montuje się go przy głównym rozdzielaczu jako ochronę pierwotną.

Typ 2 (klasa c)

: Ten typ stosuje się jako ochronę wtórną wewnątrz budynku i chroni urządzenia przed przepięciami wynikającymi z łączeń lub pośrednich uderzeń pioruna. Ma niższą zdolność absorpcji niż typ 1.

Typ 3 (klasa d)

: Te ograniczniki przeznaczone są do ochrony końcowych urządzeń, np. elektroniki w gniazdkach.

4. Poziom ochrony (Up)

• Up to maksymalne napięcie resztkowe, jakie może przepuścić ogranicznik bez narażenia urządzeń za nim. Niższe Up oznacza lepszą ochronę wrażliwej elektroniki. Wartości Up różnią się w zależności od typu ogranicznika:

5. Prąd impulsowy (Iimp)

• Należy sprawdzić, jaki maksymalny prąd impulsowy ogranicznik jest w stanie zaabsorbować bez uszkodzenia. Dla ograniczników typu 1 jest to kluczowy parametr, ponieważ określa ich zdolność pochłaniania prądów bezpośrednich uderzeń pioruna. Zwykle mieści się w przedziale 12,5-25 kA (dla przebiegu 10/350 µs).

6. Normy i certyfikacje

• Przy wyborze ogranicznika należy upewnić się, że produkt spełnia odpowiednie normy, np. ČSN EN 61643-11. Ta norma określa wymagania dotyczące ochron przeciwprzepięciowych i ich klasyfikacji.

7. Instalacja ogranicznika

• Ograniczniki typu 1 i 2 montuje się zazwyczaj w głównym rozdzielaczu, natomiast typ 3 instaluje się bezpośrednio przy wrażliwych urządzeniach. Należy zwrócić uwagę na właściwy przekrój przewodów do podłączenia ogranicznika oraz na poprawne uziemienie.

Przestrzegając tych zasad zapewnisz, że ochrona przeciwprzepięciowa skutecznie zabezpieczy Twoją instalację i urządzenia przed nieprzewidzianymi wyładowaniami i uszkodzeniami.

OSTRZEŻENIE

Ze względu na wysokie ryzyko związane z nieprawidłowym podłączeniem urządzenia, co może prowadzić do uszkodzenia urządzeń elektrycznych, instalację powinien wykonać wyłącznie wykwalifikowany specjalista z odpowiednimi uprawnieniami elektrycznymi. Nieprawidłowe podłączenie może spowodować nie tylko nieprawidłowe działanie, ale także poważne uszkodzenia instalacji, urządzeń oraz innych systemów w domu lub obiektach komercyjnych.

Gorąco ostrzegamy, że wszelkie próby samodzielnej, nieprofesjonalnej instalacji mogą zwiększyć ryzyko zwarć, pożaru lub innych niebezpiecznych sytuacji. W rezultacie mogą wystąpić poważne straty materialne, obrażenia lub inne negatywne konsekwencje.

Nie ponosimy żadnej odpowiedzialności za szkody spowodowane niewłaściwym podłączeniem lub nieprofesjonalnym montażem. Dlatego zalecamy konsultację i wykonanie montażu wyłącznie przez profesjonalnego elektryka z ważnym świadectwem zgodnie z obowiązującymi normami i przepisami.

Jeśli nie masz pewności co do właściwego postępowania podczas instalacji, skontaktuj się z fachowcem, aby zapewnić bezpieczne i prawidłowe działanie urządzenia.