Publikacja jest efektem współpracy kilku środowisk, które od lat zajmują się analizą różnorakich zjawisk związanych z obecnością muzułmanów w Europie. Wybór tytułowej problematyki jako przedmiotu dociekań nie wymaga szczególnego uzasadnienia w kontekście swego rodzaju deficytu zainteresowania tym zagadnieniem w polskojęzycznej literaturze (szczególnie prawniczej). Chociaż można zaryzykować tezę o wzroście zainteresowania obecnością muzułmanów w Europie, to w kontekście wieloaspektowości tego problemu wciąż można mówić o swoistej luce badawczej. Obecność wyznawców islamu w Europie to jednak nie tylko akademicki problem, lecz także bardzo konkretne doświadczenia towarzyszące każdego dnia milionom Europejczyków. Publikacja nie abstrahuje od tej płaszczyzny i przynajmniej w części tekstów poddaje analizie również opinie formułowane w publicystycznych źródłach.