Europa Środkowa jako most między Zachodem a Wschodem Książka autorstwa znanego historyka literatury nawiązuje do udanej trylogii Obrazy z dziejów kultury rosyjskiej religijności (2015) i Obrazy z dziejów kultury amerykańskiej religijności (2010). W swoich literacko-historycznych wędrówkach Martin Putna przemierza szerokie terytorium niegdyś monarchii austro-węgierskiej - od Czech, Moraw i Śląska, przez obszary Austrii i Węgier aż po Siedmiogród, Chorwację, Dalmację, Galicję, Bukowinę i Bośnię. Jego książka jest galerią obrazów i krajów, nurtów religijnych i koncepcji myślowych, autorów i dzieł, której celem jest nowe wyjaśnienie i nadanie sensu Europie Środkowej, temu „duchowemu obszarowi zmiennych granic”. Pomimo tej „jakby nieskończonej różnorodności i barwności” autor ostatecznie odnajduje w tym regionie wyraźne rysy wspólnych dziejów duchowych. Ich początek pokrywa się z początkiem panowania Habsburgów nad środkowoeuropejską przestrzenią i z ich dążeniem do obrony jej przed tureckim, a potem także protestanckim niebezpieczeństwem. Prawdziwa Europa Środkowa, według Martina Putny, nie kształtuje się jednak w czasach barokowej presji na religijną jedność i oporu wobec niej, lecz w „umiarkowanym austriackim oświeceniu”, które „postrzega tolerancję religijną nie jako przymusową słabość, lecz jako najwyższą chrześcijańską cnotę” i stara się stopniowymi przemianami odpowiadać na potrzeby epoki. „Austriacka misja cywilizacyjna” nie jest niczym innym niż wprawdzie powolnym i niepewnym, ale konsekwentnym przenoszeniem procesu modernizacji z Zachodu na Wschód. Właśnie w tym autor widzi sedno tego, o co chodziło i chodzi w dziejach duchowych Europy Środkowej.