Od lipca 1942 roku stosowano w Auschwitz procedurę, według której nowo przybyłe transporty natychmiast poddawano selekcji i niezwłocznie likwidowano Żydów uznanych za niezdolnych do pracy. […] Zarządzenie Himmlera z 19 listopada 1942 roku mówiące, że Generalne Gubernatorstwo ma zostać uwolnione od Żydów do końca roku, symbolizuje zwrot w kierunku „ostatecznego rozwiązania”, które odtąd jego egzekutorzy systematycznie przyspieszali. (Fragmenty książki).

Co doprowadziło do Holokaustu, którego ponurym symbolem stało się Auschwitz? Hans Mommsen przedstawia uwarunkowania rozwoju systemu eksterminacji ludności żydowskiej. Śledzi wzmacnianie sentymentów antysemickich w Republice Weimarskiej, pozbawianie Żydów praw, wywłaszczanie i rosnącą przemoc, której symbolem stała się noc kryształowa. Opisuje wprowadzenie ustaw norymberskich, politykę przesiedleń i wizję terytorialnego „rozwiązania kwestii żydowskiej”, a wreszcie systematyczne deportacje i mordy. Analizuje narastającą brutalizację czasów wojny, fanatyzm i upojenie władzą sprawców zbrodni. Wszystkie te czynniki społeczne, ekonomiczne i historyczne doprowadziły do tego, że latem 1942 roku rozkaz „ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej” na skalę ogólnoeuropejską został wprowadzony w życie.\nHans Mommsen (1930–2015) był profesorem Uniwersytetu Ruhry w Bochum, zajmującym się historią społeczną Niemiec, dziejami Republiki Weimarskiej i Trzeciej Rzeszy.