Zdobycie imperium Azteków bez wątpienia należy do fascynujących opowieści. W czasie, gdy Hiszpanie wylądowali na meksykańskim wybrzeżu, potęga Azteków była u szczytu. Zdobywcy słusznie uznawali Tenochtitlán za „najbardziej lśniący klejnot Doliny Meksyku”; aztecka metropolia pod wieloma względami przewyższała większość europejskich wielkich miast. Conquistadorów napędzała żądza złota, władzy i sławy; najbardziej kusiły ich bajeczne bogactwa tajemniczego królestwa, wokół którego krążyły fantastyczne opowieści. Hernán Cortés, który stanął na czele wyprawy, miał opinię zdolnego i niezwykle ambitnego człowieka. Zdobycie imperium azteckiego jednak wymagało czegoś więcej niż tylko odwagi, przebiegłości i bezwzględności. Główną rolę odegrali przede wszystkim jego indiańscy sojusznicy, którzy kierowali się własnymi interesami. Nic dziwnego, że droga do zwycięstwa była wybrukowana porażkami i niepowodzeniami. Podczas Nocy Płaczu zginęły setki conquistadorów, podczas gdy reszta wyprawy łącznie z jej dowódcą ocalała jedynie dzięki gwałtownemu odwrotowi z Tenochtitlánu. Cortés jednak był zdeterminowany, by odnieść sukces za wszelką cenę. Przez niemal sześć miesięcy intensywnie gromadził żołnierzy, sojuszników, wyposażenie i zapasy na kolejną wyprawę. Potem, w nadziei na pokonanie przeciwnika, ponownie zstąpił do Doliny Meksyku. Oblężenie azteckiej metropolii trwało ponad dwa miesiące. W końcu obrońcy ulegli; „najbardziej lśniący klejnot Doliny Meksyku” zniknął pod zwałami gruzów i popiołu. Zdobycie imperium Azteków niewątpliwie stanowiło ważny kamień milowy hiszpańskiej ekspansji kolonialnej, który położył podwaliny pod władzę Hiszpanów w Ameryce Środkowej na kolejne 300 lat.