Lublin, obok Warszawy, stanowi doskonałą przestrzeń do opisu relacji szlacheckości i miejskości, a ściślej wpływu pierwszej, dominującej wartości na drugą, defensywną w polskich warunkach kulturowych opisanego okresu. Miasto nad Bystrzycą było miejscem obrad sejmów, sejmików i Trybunału Koronnego. Ponadto miały tu swoje centra województwo i gród, oraz sądy ziemskie i grodzkie. Sejmiki obradowały w Lublinie stale od 1532 roku, kiedy przeniesiono tę instytucję szlacheckiej demokracji z Urzędowa do grodu nad Bystrzycą. W mieście przebywało wielu przedstawicieli szlachty zjeżdżającej tu przede wszystkim na posiedzenia Trybunału Koronnego, od chwili jego ustanowienia w 1578 roku. Ze Wstępu ukryj opis