W modelu współczesnej oceny kształtującej (OK) nauczyciel wciąż jest tym, kto mówi uczniom, przez co przeszli, co zrobili, co to znaczy, a także gdzie i jak powinni kontynuować. Nauczyciel nadal więc kontroluje i kieruje uczniem, podczas gdy uczniowski umysł analityczny, refleksyjny i organizacyjny „śpi”. W praktyce pedagogicznej brakuje metod pracy z doświadczeniem uczniów, które odpowiada pojęciu „kompetencje”, gdzie uczniowie świadomie rozpoznawaliby swoją drogę uczenia się (treść i proces) na podstawie wspieranej refleksji. Opisana konkretna metoda (droga) operuje cyklem Deminga PDCA oraz współdzieloną refleksją, którą nauczyciel facylituje za pomocą specjalnej sekwencji otwartych pytań. To uczniowie, przy pomocy nauczyciela, reflektują nad swoim doświadczeniem, oceniają swoją pracę (na swoim poziomie) w wieloaspektowej ocenie i podejmowaniu decyzji, co umożliwia im myślenie metapoznawcze, twórcze i rozwojowe. Pozwala im to zatem korzystać z wyższych poziomów myślenia, co wywołuje większą wewnętrzną motywację. W efekcie powstaje pewnego rodzaju mentalny „scaffolding”, który umożliwia rozwój słownictwa, rozwiązywania problemów i umiejętności uczenia się. Tym zasadniczo różni się od zasad konwencjonalnej OK, która opiera się głównie na zewnętrznej informacji zwrotnej. Metapoznanie rozwijane jest poprzez tzw. „myślenie refleksyjne” i kształtuje umiejętność samooceny uczniów oraz odpowiedzialność za podejmowanie decyzji. W rozdziałach praktycznych tej książki przedstawiono powiązania z psychologicznym tłem, w tym korzyści i pozytywne skutki dla uczniów i nauczycieli. Książka ma na celu ukazać czytelnikowi zasadniczą różnicę między „regulacją”, „korekcją” a „formacją” myślenia i uczenia się ucznia. Podejście facylitacyjne może pomagać nie tylko w budowaniu wiedzy, ale także w kształtowaniu zachowań i postaw uczniów, przyczyniając się w ten sposób do lepszego klimatu. Opisana metoda wykorzystuje zasady pedagogiki konstruktywistycznej i humanistycznej, w szczególności wewnętrznej informacji zwrotnej aktywizującej głębokie myślenie i prowadzącej do rozwojowego, przekraczającego siebie doświadczenia uczenia się uczniów. Wsparcie i rozwój metapoznania są integralną częścią budowania kompetencji. Szkoły, które dają przestrzeń dla pielęgnowania tej naturalnej umiejętności uczniów, mogą być nie tylko bardziej skuteczne, ale przede wszystkim bliższe indywidualnemu podejściu do uczniów i rozwojowi ich osobowości.