Wielozadaniowy samolot Rafale jest po typie SAAB JAS-39 Gripen ostatnim narodowym europejskim samolotem, który powstał w jednym kraju przede wszystkim na potrzeby tego państwa. Rosnąca złożoność i kosztowność nowoczesnych samolotów bojowych sprawiły, że od lat siedemdziesiątych państwa europejskie łączą siły przy ich opracowywaniu i produkcji, dlatego powstają one jako projekty wielonarodowe z wszystkimi ich zaletami i wadami. Tak miało być także w przypadku samolotu Dassault Rafale, który pierwotnie był rozwijany jako francuski wkład w europejskie programy nowych maszyn bojowych. Jednak dalsza współpraca nad wspólnym europejskim typem okazała się dla Francji niemożliwa, ponieważ podczas gdy inne państwa zaangażowane w późniejszy projekt Eurofighter interesowały się szerokim podziałem prac rozwojowych i produkcyjnych - żadne z nich nie utrzymało kompletnej zdolności do samodzielnego opracowywania nowoczesnych samolotów - Francja miała odmienną pozycję. Długa seria samolotów rodziny Mirage służyła nie tylko we Francji, lecz także w dziesiątkach krajów zagranicznych, a francuski przemysł już w czasie prac nad nową maszyną dysponował zdolnościami do kompletnego opracowania i produkcji. Uczestnictwo w europejskim programie oznaczałoby więc konieczność ograniczenia tych zdolności, a prawdopodobnie także osłabienia przemysłu lotniczego jako całości. Ponadto Francja była jedynym krajem, który żądał jednego samolotu zdolnego do służby w różnych wariantach zarówno z baz lądowych, jak i z pokładów lotniskowców. To doprowadziło do zasadniczego rozłamu technicznego między Francją a pozostałymi partnerami, którzy oczekiwali maszyn optymalizowanych do innych zadań i dla których ograniczenia masy związane z użyciem na lotniskowcu nie były tak krytyczne. Z tych powodów Francja postanowiła wycofać się ze wspólnego projektu i kontynuować prace samodzielnie. Z projektu eksperymentalnego ACX powstał niezależny francuski model Rafale, opracowywany w czasie, gdy w USA trwał konkurs ATF na nowy taktyczny myśliwiec piątej generacji. W zakładach Dassault zdecydowano się jednak jedynie częściowo iść w kierunku wymagań piątej generacji, a nadal priorytetowo traktowano właściwości aerodynamiczne, łatwość obsługi oraz niskie koszty utrzymania. Końcowy samolot udowodnił, że projekt narodowy jest znacznie tańszy i szybszy czasowo, a pod względem zdolności nie ustępuje międzynarodowemu projektowi w postaci Eurofightera. Dla Francji było to dużym zadośćuczynieniem, gdy Rafale oblatano kilka lat wcześniej niż prototyp Eurofightera. Podobnie wcześniej wszedł on do służby liniowej i osiągnął większe rozprzestrzenienie eksportowe.
We Francji Rafale stał się praktycznie uniwersalną platformą lotnictwa wojskowego, obok której jedynie wciąż wycofywana jest malejąca liczba maszyn Mirage 2000D i 2000-5F, oczekujących na zastąpienie. W marynarce wojennej samolot od dawna stanowi jedyne uderzeniowe rozwiązanie. Tylko we Francji Rafale zastąpił sześć typów techniki lotniczej pierwotnie przeznaczonych do różnych zadań, co świadczy o jego uniwersalnych zdolnościach do walki powietrznej, zwalczania celów na ziemi i morzu oraz prowadzenia rozpoznania czy walki elektronicznej. Rafale odnosi sukcesy także na rynkach eksportowych i będzie eksploatowany w czterech europejskich siłach powietrznych oraz w innych poza Europą. Francuska administracja potrafiła sprzedać samoloty także dzięki braku zagranicznych komponentów, a więc i konieczności uzyskiwania zgód stron trzecich, co jest jednym z głównych problemów projektu Eurofighter. Mimo wszystkich zalet samolot musi na rynku konkurować z nadchodzącą piątą generacją w postaci maszyn F-35, a obecnie także z kolejnymi. Jednak rozwój piątej, a teraz szóstej generacji jest tak kosztowny, że Francja po raz pierwszy w historii musiała zrezygnować z samodzielności i dołączyć do projektu FCAS. Rafale jest więc być może ostatnim narodowym samolotem w Europie.