Choroba psychiczna - schizofrenia - pojawiła się u Gérarda de Nervala w lutym 1841 roku i objawiała się potem coraz częstszymi napadami o narastającym nasileniu. Paradoksalnie jednak to właśnie w tym ponurym okresie, który zakończył się 26 stycznia 1855 roku samobójstwem Nervala przy rue de la Vieille-Lanterne, poeta przygotował do druku te książki, które w oczach przyszłości stworzą trzon jego twórczości, książki, w których coraz wyraźniej otwierają się prześwity do alternatywnego świata, a wydarzenia historyczne i mityczne obrazy trwają w wiecznej teraźniejszości i przenikają się z wydarzeniami z życia narratora.

W 1854 roku ukazał się zbiór opowiadań Córki ognia, assemblage siedmiu tekstów, przeważnie wcześniejszych, uzupełniony cyklem „supranaturalistycznych" sonetów Chiméry. To właśnie tutaj po raz pierwszy pojawiło się opowiadanie Sylvie, niezwykle głęboki „regressus ad originem", w którym narrator podczas powrotu w okolice własnego dzieciństwa odkrywa pierwotne obrazy, które głęboko ukształtowały jego dalsze życie.
Do najwybitniejszych tekstów tego ostatniego okresu należy także opowiadanie Pandora, krótki, lecz niezwykle zwięzły tekst, w którym Nerval przywołuje swoją dawną wizytę w Wiedniu, mieście, gdzie każdy może stać się donżuanskim bohaterem miłosnych perypetii, a gdzie tytułowa bohaterka - projekcja jego dwóch życiowych miłości, aktorki Jenny Colonny i pianistki Marii Pleyel - wypuszcza ze swojej szkatułki szaleństwo, które rzuca narratora w przestrzeń mityczną.
Najgłębszym zanurzeniem w otchłań wzburzonej świadomości jest zaś Aurélie, niezwykle przenikliwy zapis tego, jak w okresie napadów Nervala sen, wspomnienia, mit i literatura pochłaniały rzeczywistość życia. Halucynacje sprowadzają tu poety na brzegi Renu, które jednocześnie są Valois jego dzieciństwa, a następnie pozwalają mu zejść strumieniami roztopionego metalu do miejsc, gdzie spotyka zmarłych krewnych i może ujrzeć bezkresne szeregi mężczyzn i kobiet wszystkich narodów i czasów, „którymi kiedykolwiek był i którzy byli nim”, i zrozumie, że „jesteśmy nieśmiertelni i tu przechowujemy obrazy świata, w którym żyliśmy”.