Nowa książka Františka Koukolíka Piękno jest przeznaczona dla szerszego kręgu czytelników i podejmuje próbę znalezienia odpowiedzi na pytanie, dlaczego coś jest piękne. Autor sam przyznaje, że publikacja jest osobista, niepełna i z pewnością zawiera wiele kontrowersyjnych tez. Kamyczki wchodzące w jej mozaikę zbierał w trakcie całego życia, próbując zrozumieć ludzką naturę. Do niej należy umiejętność rozumienia i tworzenia piękna. Dlaczego podobają nam się niektóre obiekty i wydarzenia, kochamy je, po nich tęsknimy i chcemy je mieć, a inne wręcz przeciwnie; w jakim stopniu ocena jest obiektywna lub subiektywna - to pytania od wieków stawiane. W tekście uważny czytelnik dowie się na przykład o wrażliwości estetycznej i związku piękna z prawdą, może znaleźć odpowiedzi na pytania, czym jest polityczny kicz, co w mózgach matematyków aktywują piękne równania i dlaczego uwagę przyciągają ładne kobiece twarze. Nie brakuje także odwiecznego tematu: czy to, co piękne, jest jednocześnie dobre? SPIS TREŚCI: Przedmowa * 1. EWOLUCJA (Model głębokiej ewolucji: rośliny i zapylacze * Odpowiedź hedoniczna czyli rozkosz * Pleistocen * Najstarsze obiekty * Wynalezienie sztucznego rozpalania ognia * Neandertalczycy * Kategoryzacja plejstoceńskiej sztuki wizualnej * Pigmenty * Ornamenty * Obiekty z nacięciami * Figurki * Malowidła * Trzy teorie rozwoju sztuki wizualnej w plejstocenie * Dobór płciowy * Tworzenie więzi społecznych * Rozwój funkcji poznawczych * Taniec * Rozwój kulturowej nowoczesności to raczej mozaikowy kontinuum niż przełom) * 2. OSTATNIE DWADZIEŚCIA PIĘĆ WIEKÓW (Antyczna teoria piękna * Średniowiecze * Antyczna teoria piękna przetrwała średniowiecze i renesans i doczekała się wieku rozumu * Fragmentacja * Harmonia różnorodności * Archetyp * Czym jest piękno, nie wiem * Doskonałość * Piękno to relacja * Celowość * Urok * Umiarkowanie * Piękno jest metaforą * XVIII wiek * David Hume * Edmund Burke * Immanuel Kant * XIX wiek * XX wiek) * 3. PRZEŻYWANIE (Odpowiedź hedoniczna * Przewidywanie i programy działania * System nagrody * Eksperyment Aenne Brielmann i Denise Pelli * Istnieją wyodrębnione czyli specyficzne emocje estetyczne * Nie istnieją wyodrębnione czyli specyficzne emocje estetyczne * Wrażliwość estetyczna * Wrażliwość estetyczna i inteligencja * Wrażliwość estetyczna a struktura osobowości * Skala Aesthemos * Neuroestetyka * Obiektywne? Subiektywne? I jedno, i drugie oraz połączone! * Symetria * Szybkość * Piękno, rozkosz i gust * Wartości estetyczne * Neuroestetyka* „Mózg estetyczny”) * 4. TWARZE (Kobiety przetwarzają piękno twarzy inaczej niż mężczyźni * Patrzę w lustro * Europejki i Chinki * Oczy i ręce * Dorośli i dzieci * Obliczenia piękna * Piękne nie musi być jednocześnie dobre * Twarz i jej obraz * Piękno i jego sieć neuronalna * Metaanaliza) * 5. MUZYKA (Od późnego paleolitu * Powstanie muzyki * Muzyka i dobór płciowy * Muzyka jako twórca więzi społecznych * Muzyka jako produkt uboczny doboru naturalnego * Nowe hipotezy * Muzyka jako wiarygodny sygnał * Muzyka i więzi społeczne * Trzynaście rodzajów osobistego przeżywania muzyki * Muzyka piękna i brzydka * Zależy od przyjemnego zaskoczenia * Zależy od połączeń czyli konektywności * Jesteśmy indywidualnościami) * 6. NAJWYŻSZE PIĘKNO - PIĘKNO CHŁODNE I SUROWE (Matematyczne piękno * Matematyka, obrazy pejzaży i muzyka * Matematyka i obrazy * Złożoność i entropia * Prawda i piękno * Związek piękna i prawdy jest niepewny) * 7. PIĘKNE JEST DOBRE (Moralne wzniosłość * Moralne piękno i dobro moralne: eksperymenty * Piękne jest dobre) * 8. KICZ * Autor * Indeks