Piąty tom serii opisuje wydarzenia podczas tzw. długiego XIX wieku, który jest wręcz naładowany kluczowymi wydarzeniami i wynalazkami, które na zawsze zmieniły życie ludzkości. Szczegółowo opisano na przykład młyny wodne i wiatrowe, których moc później przejęły maszyny parowe. Pojawiły się nowe źródła energii - gaz i elektryczność. Manufaktury ostatecznie zastąpiła produkcja fabryczna o dalekosiężnych konsekwencjach społecznych. Powstała szeroka warstwa społeczna - robotnictwo, które zaczęło coraz bardziej zorganizowanie domagać się praw obywatelskich. Zaczęto budować drogi, a przez całą drugą połowę stulecia powstawały linie kolejowe, które służą nam po dziś dzień. Drewnianą zabudowę szybko zastąpiły okazałe domy i miasta w Górach Izerskich w krótkim czasie zyskały nowe oblicze. Rozwojowi architektury poświęcono obszerny rozdział. Szlachta straciła swoje uprzywilejowane pozycje, a w życie społeczne coraz silniej włączały się partie polityczne. Wyemancypowało się społeczeństwo czeskie, które właśnie na badanym pograniczu toczyło najzażarciejsze spory z niemiecką większością. Nasz region nie ominęły także wydarzenia wojenne z 1866 roku. Wojna prusko-austriacka jest w książce opisana ze wszystkimi szczegółami i powiązaniami. Obszerna część poświęcona jest etnografii. To właśnie gwałtowny rozwój społeczny obudził potrzebę udokumentowania szybko zanikających zwyczajów ludowych oraz materialnej kultury poprzednich pokoleń. Szczegółowo opisano rozwój hutnictwa szkła, tak typowego dla rejonu Gór Izerskich. A to są tylko główne rozdziały. Uwagę poświęcono wielu innym dziedzinom, na przykład komunikacji tramwajowej, początkom fotografii, mapom i oznakowaniu granic, strzeleckim stowarzyszeniom, malarstwu czy widowiskowej Wystawie Niemieckich Czech w 1906 roku. Do opisu wydarzeń włączono także polską część Gór Izerskich. Książkę uatrakcyjnia ponad tysiąc reprodukcji zabytków, krajobrazów i dokumentów epoki. Nie brakuje także charakterystycznych dla serii widoków lotniczych.