Jednym z głównych tematów, którym braterski duet poświęcał swoją twórczość, było tzw. progresorství - pomoc udzielana przez zaawansowaną cywilizację cywilizacji zacofanej. I właśnie ten motyw przewija się przez tom zawierający dwie nowele i dwie opowiadania. ***** W noweli Pokus o útěk młodzieńcy z dwudziestego drugiego wieku w towarzystwie ekscentrycznego kompana trafiają na średniowieczną planetę, gdzie stykają się z obojętnym okrucieństwem. Nowela Kluk z pekla przedstawia odwrotny scenariusz: młody żołnierz pochodzący ze świata targanego nieustannymi wojnami zostaje przetransportowany na szczęśliwą i radosną Ziemię. Zamiast cieszyć się jej osiągnięciami, podchodzi do miejscowych mieszkańców i technicznych cudów z ostrożnością, a jego największym pragnieniem jest powrót do domu. Opowiadanie Ubozí zlí lidé z kolei opisuje niepowodzenie jednego z prób „otwartego progresorství”, podczas gdy w Prvních mužích na prvním prámu mieszkaniec Ziemi, współczesny autorom, staje twarzą w twarz z przedstawicielami dziwnej cywilizacji - zarówno zacofanej, jak i niezwykle zaawansowanej zarazem. ***** Czy bardziej rozwinięta cywilizacja ma prawo ingerować w rozwój mniej zaawansowanego społeczeństwa? Czy powinna próbować wpływać na jego rozwój, czy raczej pozwolić historii toczyć się własnym rytmem? ***** Nowele Pokus o útěk i Kluk z pekla zostały dotychczas wydane po czesku tylko raz, i to w różnych antologiach z lat 80. ubiegłego wieku. Teraz wreszcie można je przeczytać w formie opartej na nieocenzurowanym i w pełni zrekonstruowanym oryginale. A jeśli chodzi o opowiadania První muži na prvním prámu i Ubozí zlí lidé, jest to wręcz ich pierwsze czeskie wydanie.