Oddawana obecnie do rąk Czytelnika publikacja zawiera 34 artykuły naukowe, których autorzy są specjalistami z zakresu szeroko pojętych badań nad historią wojskowości nowożytnej i reprezentują czołowe ośrodki naukowe zarówno polskie (Warszawa, Kraków, Opole, Wrocław, Toruń, Częstochowa, Lublin, Olsztyn, Białystok, Katowice), jak i zagraniczne: Ukrainy, Litwy, Białorusi. Wydany tom studiów autorzy dedykują prof. dr hab. Mirosławowi Nagielskiemu - wybitnemu znawcy wojskowości staropolskiej, który w 2017 roku obchodzi sześćdziesiątą piątą rocznicę urodzin oraz czterdziestolecie pracy naukowej. \nSpis treści\nOd Redakcji\nZamiast wstępu: Jerzy Maroń, Warszawska szkoła wojskowości wczesnonowożytnej na przełomie XX i XXI wieku. Rewitalizacja szkoły Herbsta-Wolinskiego\nTABULA GRATULATORIA\nBibliografia prac prof. Mirosława Nagielskiego,\nARTYKUŁY\nMarek Plewczyński, Szlachta warszawska w wojsku polskim XV-XVI wieku\nGediminas Lesmaitis, Zaciężni rotmistrzowie w popisach pospolitego ruszenia Wielkiego Księstwa Litewskiego z lat 1565 i 1567)\nAndrzej Zakrzewski, Chorążowie nie tylko w parlamentaryzmie litewskim\nJerzy Urwanowicz, Senatorski okres w biografii Stanisława Żółkiewskiego (1520-1588)\nkłopoty przodków przełomu XVI i XVII wieku związane ze statusem urzędu hetmana wielkiego koronnego\nJan Dzięgielewski, Niezbyt zrozumiałe dla badaczy kłopoty przodków przełomu XVI i XVII wieku związane ze statusem urzędu hetmana wielkiego koronnego\nUrszula Augustyniak, Patriotyzm żołnierski - miedzy miłością ojczyzny a oczekiwaniem słusznej nagrody\nAndrzej Rachuba, Czy każdy Radziwiłł musiał być hetmanem?\nPrzemysław Gawron, Organizacja i status prawny armii polsko-litewskiej w Inflantach w latach 1602-1611\nTomasz Kempa, W drodze pod Smoleńsk. Działania Zygmunta III z poparciem dla Kościoła unickiego w Wilnie w lipcu-sierpniu 1609 roku\nKonrad Bobiatyński, Kariera Mikołaja Bobiatyńskiego jako przyczynek do badania mechanizmów awansu społecznego oficerów armii koronnej w pierwszej połowie XVII wieku\nВікмор Брехуненко, Спільні морські походи українських та донських козаків: від хаотичних акцій до військових стратегій Війська Запорозького (перша половина XVII ст.)\nDariusz Kupisz, Zanim nadeszła odsiecz... Działania wojsk Krzysztofa Radziwiłła przeciw armii moskiewskiej pod Smoleńskiem od stycznia do sierpnia 1633 roku\nDariusz Milewski, Mołdawia wobec zatargu polsko-tureckiego w latach 1633-1634\nRyszard Skowron, W służbie Filipa IV. Finansowanie i zaciągi żołnierzy z Rzeczypospolitej przez Hiszpanię w latach 1635-1636\nAndrzej Korytko, Hetmani koronni na sejmach za Władysława IV Wazy\nTeresa Chynczewska-Hennel, Alberto Vimina o siłach wojskowych w początkach powstania Chmielnickiego\nJarosław Stolicki, Działania szlachty województwa wołyńskiego w czasie najazdu Rakoczego na Rzeczpospolitą\nHienadź Sahanowicz, Zycie codzienne na Białorusi w warunkach wojny według skarg poddanych radziwiłłowskich z lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XVII wieku\nPiotr Kroll, Działania wojenne na Zadnieprzu w latach 1661-1662 i dwie nieudane próby opanowania Perejasławia przez Jerzego Chmielnickiego\nKrzysztof Kossarzecki, \"Przez straszne rzeki i przeprawy, lasy gęste...\". Odwrót armii litewskiej w marcu 1664 roku spod Nowogrodu Siewierskiego do Krzyczewa\nLeszek A. Wierzbicki, Szlachta powiatu horodelskiego w szeregach pospolitego ruszenia województwa bełskiego w drugiej połowie XVII wieku\nZbigniew Hundert, Działalność wojskowa i polityczna Hieronima Augustyna Lubomirskiego w latach 1669-1673 - glosa do biografii\nAndrzej Adam Majewski, Chorągiew husarska marszałka wielkiego litewskiego Aleksandra Halarego Połubinskiego w latach 1670-1675\nAndrzej Gliwa, Strategie przetrwania ludności ziem południowo-wschodnich Rzeczypospolitej podczas najazdów tatarskich w XVII wieku\nBogusław Dybaś, Gdzie modlił się Jan Sobieski przed bitwą pod Wiedniem?\nMarek Wagner, Kampania kamieniecka 1687 roku\nKarol Łopatecki, Ustny testament żołnierski w Koronie i Wielkim Księstwie Litewskim\nTadeusz Srogosz, Meandry relacji między dowódcami i politykami. Franciszek Ksawery Branicki i Józef Gabriel Stempkowski\nTomasz Ciesielski, Polskie oddziały wojskowe na służbie rosyjskiej w latach 1793-1734. Przyczynki źródłowe\nMATERIAŁY ŹRÓDŁOWE\nEwa Dubas-Urwanowicz, Przejecie władzy w Turcji przez Murata III po śmierci Selima II, w świetle listu Andrzeja Taranowskiego do Piotra Zborowskiego wojewody krakowskiego\nSławomir Augusiewicz, Dwa diariusze kampanii elektora brandenburskiego Fryderyka Wilhelma w Polsce latem 1656 roku\nDariusz Kołodziejczyk, Turecki spis jeńców z ziem Rzeczypospolitej, wziętych do niewoli podczas kampanii Sziszman Ibrahima paszy w 1675 roku\nJan Jerzy Sowa, \"Dysponuję krwawą pracę moję\". Testamenty oficerów wojska koronnego z ksiąg grodzkich lwowskich z lat 80. XVII wieku