Współżycie w Unii Europejskiej i jej współczesny kryzys skłaniają do zastanowienia się nad tym, co oznacza Europa i jak powstała. Celem tej książeczki jest próba odpowiedzi na pytanie, jak Europa kształtowała się w procesie dziejowym, jak rozwijała się świadomość jej istnienia i jak tworzyła się jej kulturalno-polityczna tożsamość od czasów prehistorycznych do początku średniowiecza. Wielu umieszcza jej dzieje dopiero od początku średniowiecza, inni sięgają do starożytnej Grecji, kiedy Europa była już pojmowana jako kontynent różniący się swoimi cechami od Azji i Afryki. Jednak już od czasów prehistorycznych Europa kształtowała się odmiennie od obu sąsiednich kontynentów, z którymi konkurowała, a na jej charakter wpłynęło - oprócz Greków i Rzymian - także wiele innych „narodów w cieniu”. Współczesny świat wyrósł przede wszystkim z europejskich idei, nowoczesna Europa z wiary w swoją wiodącą rolę w szerzeniu cywilizacji. Pozycję tę zachwiały obie wojny światowe, z których druga oznaczała koniec europejskiej dominacji światowej. Na pierwszy plan wychodzą dziś po Stanach Zjednoczonych także mocarstwa azjatyckie, w szczególności Chiny, Indie i Japonia, a także powoli emancypujące się kraje Ameryki Łacińskiej. Europejczycy dziś utracili władzę i pychę, lecz nie współodpowiedzialność za cały otaczający nas świat. Wielu dziś mówi o kryzysie Europy, niektórzy o jej upadku. Traktujmy to raczej jako wyzwanie. Jesteśmy Europejczykami i ponosimy odpowiedzialność za los naszego kontynentu. Bądźmy godną i pożyteczną częścią nowego zglobalizowanego świata.