Dzieło Narodziny tragedii z ducha muzyki z 1872 roku (nowe, Nietzschem przeoczane wydanie ukazało się w 1886 roku pod zmienionym tytułem Narodziny tragedii. Albo: poetyka i pesymizm) przedstawia pierwszą książkę Nietzschego, którą opublikował jako profesor filologii klasycznej w Bazylei. Spośród wszystkich dzieł Nietzschego wydanych za jego życia, ta książka wzbudziła najwyraźniej największy oddźwięk: zainteresowanie to było jednak przeważnie krytyczne i odrzucające, publikacja książki trwale pozbawiła Nietzschego pozycji akademickiej, a sam autor w późniejszym czasie w zasadzie się od niej zdystansował. Nietzsche w niej w wybitnie literackiej formie, bez jakiegokolwiek standardowego aparatu naukowego, formułuje swoją słynną „artystyczną metafizykę" opartą na dwoistości apollińskości i dionizyjności, które łączą się w dziele antycznej tragedii jako najwyższej formie sztuki: tragedia i mit tragiczny ostatecznie zanikają wskutek wpływu sokratejskiego optymizmu naukowego, którego - z perspektywy Nietzschego zgubne i rozkładowe - oddziaływanie leży u podstaw naszej nowoczesnej kultury. Książka Nietzschego, silnie naznaczona jego ówczesnym zachwytem dla pesymizmu Schopenhauera i muzyki Richarda Wagnera, stała się następnie jednym z kanonicznych tekstów kulturowo-filozoficznych, który po ponad stu latach ukazuje się w nowym czeskim tłumaczeniu.