Prezentowana monografia stanowi kontynuację projektu: Historia w kulturze współczesnej. Niekonwencjonalne podejścia do przeszłości, zainicjowanego w Instytucie Historii UMCS w 2010 roku przez pracowników Zakładu Metodologii Historii i Zakładu Historii Najnowszej. Podejmując tego typu problematykę względem zinstytucjonalizowanego dyskursu naukowego, przestrzeni doświadczenia i uobecniania historii w sferze publicznej, uwydatnia się jednocześnie kwestię użytkowania przeszłości w tworzeniu kulturowej matrycy społeczeństwa. Autorzy poszczególnych rozdziałów, poprzez tropy dyskursywnego użytkowania historii, kierują swoje zainteresowania w stronę innych kontekstów i sposobów jej przedstawiania. \"Ćwiczenia z logiki historycznej\" i \"peryferyjne zmagania z nowoczesną formą\" stanowią dla nich perspektywy sytuujące klasyczną historiografię wobec nowych możliwości jej konceptualizacji, w oparciu o teorie marginalizowane bądź pomijane w głównym nurcie badań historycznych. Co więcej, okazują się interesującą propozycją syntez historiografii politycznej, społecznej, gospodarczej, kulturowej, tworzących tło rozumienia współczesnej kultury, a tym samym perspektywę oczekiwaną w dyskursie historycznym.