Muzeum Pałac w Wilanowie jest opiekunem zabytków i miejsca pamięci o królu Janie III Sobieskim (1629-1696). W tradycji narodowej genius loci Wilanowa utożsamiany jest z najwznioślejszymi uczuciami patriotycznymi i kształtowaniem postaw obywatelskich w służbie Rzeczpospolitej i pro publico bono. Pamiątki po Sobieskich nie przetrwałyby, gdyby nie wyjątkowy wysiłek Stanisława Kostki Potockiego (1755-1821), który rozpoczął zbieranie w pustym pałacu przedmiotów łączonych z królem Janem III, w 1799 roku ufundował w Wilanowie jedno z pierwszych muzeów polskich, a następnie od 5 sierpnia 1805 roku udostępnił je publiczności. Jego wnuk, August Potocki (1803-1867), kontynuował to wielkie dzieło.