Wielkie Księstwo Litewskie było zawsze obszarem wieloetnicznym, a więc też wielokulturowym. Zamieszkiwali je Litwini, Białorusini, Polacy, Żydzi, Rosjanie, także Poleszucy, z mniejszych grup Tatarzy i Karaimi. To, co miał o nich do powiedzenia emigracyjny pisarz, Michał K. Pawlikowski (18931972) z wielu powodów jest do dziś nader interesujące. Nie tylko opowiada o czasach minionych, a skazanych na zapomnienie. Uczy zdrowego rozsądku. Przestrzega przed kompromisem ze złem.