Powieść Genialna przyjaciółka jest pierwszym tomem tetralogii o tym samym tytule, która już oczarowała czytelników niemal na całym świecie i wzbudziła zasłużoną uwagę krytyki literackiej (ostatni tom był m.in. nominowany do włoskiej nagrody Strega i znalazł się wśród sześciu kandydatów do The Man Booker International Prize). Neapolitańska peryferyjna dzielnica Luzzatti (w tekście jej nazwa jednak nigdy nie pada), lata pięćdziesiąte XX wieku. To właśnie tam i wtedy zaczyna się historia jednej kobiecej przyjaźni. Narratorką jest Elena, która już jako stara kobieta wspomina swoje życie, które - o ile sięga jej pamięć - zawsze było kształtowane przez silną osobowość genialnej Lily. Sama jednak odgrywa kluczową rolę w losach Lili; w jej oczach to ona jest tą genialną przyjaciółką. Kamieniem węgielnym ich skomplikowanej relacji jest dążenie do zaistnienia w męskim świecie, którego konwencjonalne granice są dla nich tak samo krępujące jak granice ich dzielnicy pełnej hipokryzji i przemocy. Czytelnik w powieści poznaje nie tylko dwie protagonistki, ale i cały mikrokosmos neapolitańskiej dzielnicy splecionej gęstą tkaniną konwencji i namiętności, których korzenie sięgają aż czasów faszyzmu, lat drugiej wojny światowej, świata „przed Eleną i Lilą”. Narratorka co prawda na przykładzie jednej dzielnicy przeprowadza nas przez przemiany włoskiego społeczeństwa od powojennej nędzy po gospodarczy cud lat sześćdziesiątych, wprowadza w ideologiczne i przyziemne spory między komunistami a camorrą, lecz centralnym tematem powieści i całej serii pozostaje przyjaźń wzajemnie odmiennych bohaterek, ukazana z niemal bezlitosną szczerością jako system „połączonych naczyń”, jako bolesne odbicie, jako całe życie trwająca rywalizacja, jako mocna więź, która często dławi. Prawdziwą tożsamość Eleny Ferrante środowisko literackie próbuje ustalić od początku lat dziewięćdziesiątych, kiedy ukazała się jej powieściowa debiutantka L’amore molesto (1992, Tłum. „Tłusta miłość”/„Napięta miłość” - w polskim wydaniu „Tíživá láska” przyjęto tytuł „Tłumiona miłość” - uwaga: w oryginale włoskim tytuł bywa różnie tłumaczony) publikująca pod tym nazwiskiem osoba/ osoby. Międzynarodowy sukces tetralogii Genialna przyjaciółka, składającej się z powieści L’amica geniale (2011, Genialna przyjaciółka), Storia del nuovo cognome (2012, Opowieść o nowym nazwisku), Storia di chi fugge e di chi resta (2013, Opowieść o tych, którzy odchodzą, i tych, którzy zostają), Storia della bambina perduta (2014, Opowieść o zagubionej dziewczynce), skłonił do intensywniejszych poszukiwań jej tożsamości. Profesor uniwersytecki Marco Santagata, na podstawie analizy literackiej jej dzieł, jest przekonany, że pod nazwiskiem Eleny Ferrante kryje się historyczka Marcella Marmo; dziennikarz Claudio Gatti, śledzący przepływy pieniędzy, ujawnił, że miałaby to być tłumaczka Anita Raja, żona pisarza Domenica Starnone. Istnieją też teorie, że autorem książek jest sam Starnone, inni spekulują o współpracy zespołowej małżeństwa, a także innych osób z otoczenia wydawnictwa Edizioni E/O, które wydaje książki Eleny Ferrante. Kimkolwiek jest Elena Ferrante, współcześnie krytyka zalicza ją do największych żyjących włoskich autorów, a tygodnik Time w 2016 roku umieścił ją wśród 100 najbardziej wpływowych ludzi świata. Jej mistrzostwo narracyjne, które nie opiera się na eksperymentach narracyjnych, lecz na porywającej sile opisu najbardziej podstawowych więzi uczuciowych, znane było już czeskim czytelnikom z powieści Dny opuštění (2011). Jej powieści Tíživá láska i Dny opuštění doczekały się adaptacji filmowych (1995, reż. Mario Martone i 2005, reż. Roberto Faenza), a obecnie na motywach tetralogii Genialna przyjaciółka przygotowywany jest przez wytwórnie Fandango i Wildside serial telewizyjny The Neapolitan Novels.