Siódma w serii \"Nauka dla Ciekawych\" książeczka prezentuje nowatorskie poglądy dotyczące genezy agatów i ich klasyfikację. Jako punkt wyjścia zastosowano analizę logiczną opartą na faktach geologicznych i obserwacjach mineralogicznych. Analiza ta jednoznacznie wykazała rażące sprzeczności dotychczasowych interpretacji i zapoczątkowała przedstawioną w niniejszym opracowaniu dedukcję. Wzięto po raz pierwszy pod uwagę i dokładnie przeanalizowano obszary obserwacji pomijane dotychczas oraz przede wszystkim wzajemne relacje takich parametrów jak głębokość i ciśnienie w intruzji oraz stopień potencjalnego odgazowania zolu krzemionkowego. Przeanalizowano również rolę pęcherzyków gazu i transport pigmentu uzależniony od wymienionych parametrów. To podejście rozwiązało podstawowe dylematy i sprzeczności. Przedstawiono je w niniejszej książeczce w sposób uproszczony, zgodny z założeniami serii, ilustrując w celu łatwiejszego zrozumienia animacjami zamieszczonymi w prezentacji CD.
Podobnie współautorska i nowa jest propozycja klasyfikacji agatów z podziałem na syngenetyczne i epigenetyczne, również graficznie przedstawiona na płycie. Animacją zobrazowano także autorską propozycję pani Janiny Wrzak dotyczącą wyjaśnienia niezwykłej, pasiastej struktury unikalnych krzemieni pasiastych.