Nienawidzi przestępstwa, o ile nie zmusi go do niego jego ambicja. Audiowersja udanych powieści kryminalnych Patricii Highsmith. W roli tytułowej Jan Vondráček dalej grają Jana Stryková, Martin Zahálka, Ladislav Frej, Dana Batulková, Miroslav Táborský, Helena Dvořáková, Jiří Klem i wielu innych Radiowa adaptacja: Stephen Wyatt, Alan McDonald Tłumaczenie: Pavla Horáková Muzyka: Kryštof Marek Reżyseria: Vladimír Rusko Pierwszą powieść z postacią Toma Ripley’a opublikowała Patricia Highsmith w 1955 roku i nadała jej tytuł, pod którym czytelnik mógłby raczej wyobrazić sobie biografię jakiegoś nieznanego artysty niż kryminał. Utalentowany pan Ripley. Już sam tytuł był ironiczną prowokacją autorki, która swoim życiem, poglądami i czynami prowokowała, a czasem nawet szokowała otoczenie. Talenty, którymi obdarzony był mały oszust Tom, ciągnący swoją bez znaczenia egzystencję z dnia na dzień w zaniedbanym nowojorskim wynajmowanym pokoju, nie były bowiem żadnymi wzniosłymi i szlachetnymi zdolnościami. Wręcz przeciwnie - jeśli Tom w czymś naprawdę się wyróżnia, to jest to kłamstwo, udawanie, cynizm i przestępstwo. Highsmith prowadzi swojego antybohatera przez stopniową przemianę: z zakompleksionego młodzieńca wyłania się przebiegły pasożyt sprytnie wykorzystujący swoją znajomość z młodzieńcem z kręgów milionerów, później bezlitosny przestępca zabijający z premedytacją i dla zysku, a w końcu prawdziwy mistrz przebrań, który bez najmniejszych trudności fałszuje swoją tożsamość. Kiedyś marzył o karierze aktora i teraz wreszcie może zrealizować to pragnienie, z tą różnicą, że jego sceną jest samo życie. Tom gra role swojego życia z nienachalną pewnością i przekonaniem utalentowanego aktora i tak jak w przebrań i maskach porusza się swobodnie w różnych środowiskach. W pięciu powieściach spotykamy go jako szanowanego obywatela, kochającego męża, bogatego kupca czy znawcę sztuki. (Czytaj: oszusta, mordercę, fałszerza, szantażystę i mafiosa.) Towarzyszymy mu na wystawnych miejscach włoskiej riwiery, poznajemy tętniące życiem europejskie metropolie i spokój francuskiej prowincji. Powieści z Tomem Ripleym nie są kryminałami w ścisłym tego słowa znaczeniu, lecz raczej opowieściami o przestępstwie. Highsmith, obdarzona talentem do psychologizacji zbliżającym ją do wielkich autorów „poważnej” literatury, pozwala nam zajrzeć w umysł i motywacje sprawcy, dla którego zło jest naturalnym wyrazem własnej egzystencji. A jeśli prawdą jest, że każdy z nas ma skłonności ku złu, lepiej przeżyć je teraz w skórze Toma Ripley’a i zamknąć swoje - na sto zamków. Hynek Pekárek Spis treści: Talentowany pan Ripley 54:00 Ripley pod ziemią 53:53 Ripleyowa gra 53:05 Młodzieniec, który poszedł za Ripleym 52:51 Ripley pod wodą 54:12 całkowity czas 4 godziny 28 minut