Świętochłowice. Rok 1934. Właściciel restauracji U Mallyego - Georg Salzmann - tonie w długach. W efekcie popełnia samobójstwo. Policja przeprowadza szybkie śledztwo i zamyka sprawę. Wierzyciele zostają z niczym. U Mallyego zaczynają się tajemnicze kradzieże. Miejscowy radca prawny Adolf Jendrysek nie wierzy w policyjną wersję wydarzeń. Rozpoczyna prywatne śledztwo.

Monika Kassner - historyczka i polonistka, działaczka społeczna, dziennikarka pisząca po śląsku, autorka książki przygodowo-historycznej dla dzieci Zaginione perły księżnej Daisy oraz artykułów m.in. do kwartalnika Fabryka Silesia, wyróżniona w konkursie na Jednoaktówkę po śląsku. Uważa, że historia miejsca, w którym mieszkamy, jest kluczem do poznania samego siebie.

Marcin Melon o \"Sprawie Salzmanna\":

Wiela jo bych doł, coby dwajścia lot do zadku szło poczytać tako ksionżka Ksionżka, keryj akcyjo niy zasmyczy Wos do Nowego Jorku, Warszawy abo inkszego Gran Chaco. Tukej rajzujymy w czasie, na Ślonsk, po kerym drałowali nasze starziki, blank inkszy niż tyn nasz, chocioż przeca nabkoło te same chaupy. Tyn Hajmat, kery znocie z sprowianio oumy i oupy, u Moniki Kassner zaś żyje, a downe Ślonzoki som blank na nos podane: tyż som miyndzy nimi gizdy lagramyncke i bohatyry, kere czegoś szukajom we swojim żywobyciu, chocioż same jeszcze ani niy wiedzom czego. Kej ftoś Wos pyto na tako rajza w czasie, to niy ma ani co sie zastanawiać, ino włazić do tyj machiny i jadymy na Ślonsk 1934. Zoboczycie jak sam tukej było za starego piyrwyj i eli richtiś wszysko było lepsze jak dzisiej.