Monografia Mileny Lenderovej ukazuje pozycję kobiet, zwłaszcza ze średniego stanu mieszczańskiego, na ziemiach czeskich w „długim” XIX wieku. Uwzględnia rozwój w Europie Środkowej i częściowo Zachodniej; korzysta ze źródeł, opiera się na osobistych dziennikach, korespondencji, pamiętnikach, prasie kobiecej oraz autentycznej literaturze fachowej: medycznej, filozoficznej, pedagogicznej i prawnej. Odwołuje się także do współczesnych tekstów feministycznych i materiałów ikonograficznych. Głównym celem było śledzenie przebiegu życia kobiety w jego cyklach - dzieciństwie, dojrzewaniu, małżeństwie, macierzyństwie - oraz obowiązującego wzorca kobiecości kultywowanego przede wszystkim w warstwach średnich. Zwrócono uwagę na pozycję kobiety w gospodarstwie domowym, jej higienę i ubiór, ale także na kształcenie dziewcząt, w tym dążenie do uzyskania dostępu do szkół średnich (w 1870 r. powstał państwowy żeński instytut nauczycielski, w 1890 r. prywatne żeńskie gimnazjum Minerva) i kształcenia uniwersyteckiego (najpierw otwarto przed dziewczętami wydział filozoficzny, potem medyczny na uniwersytecie praskim) oraz wejście kobiet na rynek pracy; oba zjawiska pojawiły się dopiero pod koniec wieku. Osobny rozdział przypomina stosunek kobiet do sztuki - dotyczy pisarek, malarek i artystek teatralnych. Przez cały XIX wiek pierwsze feministki (Karolina Světlá, Žofie Podlipská, Eliška Krásnohorská, Teréza Nováková i inne) zabiegały o prawo kobiet do godnego traktowania, prywatności, wykształcenia, własnego zawodu i niezależności ekonomicznej. Większość mężczyzn wciąż im to odmawiała, wyśmiewała dziennikarki, pisarki i w ogóle kobiety, które opowiadały się za emancypacją. Niektórzy mężczyźni - na przykład Vojtěch Náprstek czy T. G. Masaryk - wspierali ich wysiłki. Jednak przeważająca większość kobiet uważała za sens życia zawarcie małżeństwa, troskę o gospodarstwo domowe, męża i dzieci; wysiłków pierwszych feministek i ich zwolenników w dużej mierze nie rozumiały ani im nie przyklaskiwały. Z czasem przybywało jednak wykształconych i materialnie niezależnych kobiet: prowadzących własne działalności i nauczycielek, urzędniczek, guwernantek, a nawet pierwszych lekarek, malarek, pisarek, dziennikarek... Początkowo często rezygnowały z macierzyństwa; lekarki dobrowolnie pozostawały panny, a w przypadku nauczycielek w Austro-Węgrzech taki celibat wynikał z przepisów prawa. Zniosło go dopiero Zgromadzenie Narodowe młodej Republiki Czechosłowackiej w 1919 roku. To samo Zgromadzenie Narodowe następnie przyznało kobietom równość i bezdyskusyjne prawo wyborcze...