Książka jest wyjątkowym i przekonującym studium historycznego rozwoju narodów etnicznych opartym na języku i tożsamości. Dotyczy czterech krajów Europy Wschodniej. Timothy Snyder twierdzi, że „Tematami tej książki są transformacje narodowych idei, przyczyny czystek etnicznych i warunki pojednania narodowego”. Tematy te Snyder wyjaśnia, opisując złożone i splecione historie Polski, Ukrainy, Litwy i Białorusi oraz ich wspólne korzenie w państwie wczesnonowożytnym: unii polsko-litewskiej (1569-1795), gdzie fundamenty tożsamości politycznej tkwiły we wspólnej kulturze i prawach obywatelskich. Kiedy i jak powstają nowoczesne narody? Dlaczego dochodzi do czystek etnicznych? Jak państwa narodowe mogą zapewnić pokój? Na te i wiele innych pytań stara się odpowiedzieć książka Timothy'ego Snydera Odnowa narodów, na przykładzie dawnej unii polsko-litewskiej. Powstała ona w 1569 roku, kiedy słowo „naród” oznaczało coś zupełnie innego niż dziś. W unii polsko-litewskiej używano różnych języków, panowała tam tolerancja religijna, działał parlament. Jednak stworzyła - albo trwale zachowała - także języki, religie i mity, które dziś postrzegamy jako ukraińskie, białoruskie czy rosyjskie. Autor prowadzi nas przez wieki i wydarzenia, często straszliwe i okrutne, pełne nienawiści, aby pod koniec drugiego tysiąclecia dotrzeć do bram innej nadpaństwowej struktury: Unii Europejskiej.