Pojednání "Prawda i metoda" (1960) obok Heideggerowskiego Bycia i czasu (1927) należy do kluczowych dzieł niemieckiej filozofii XX wieku i do nielicznych przełomowych wkładów w problematykę natury nauk humanistycznych w ogóle. „Metoda" w tytule książki wskazuje, że dzieło zrodziło się jako owoc lat 50. i 60. XX wieku. Powojenne zauroczenie techniką i wiara w oczywisty postęp techniki odbiły się w nowopozytywistycznych teoriach nauki i ich przekonaniu o ciągłym i postępowym rozwoju teorii naukowych. Dopiero później miały pojawić się próby osadzenia także teorii naukowych w szerszym kontekście kultury (T. Kuhn) oraz tezy o całkowitej anarchii w logice teorii naukowych (P. Feyerabend). Gadamerowa własna rozprawa o metodzie wyrastała z zupełnie innej tradycji. Nadaje szersze znaczenie heideggerowskiej myśli filozoficznej hermeneutyki, pogłębiając jego rozważania o istocie „hermeneutycznego doświadczenia", o istocie historii i żywym byciu w tradycji, a ponadto przenosi czysto filologiczne ujęcie tradycji na otwartą sferę filozoficznego ruchu myślenia. Jednak najgłębszy wkład "Prawdy i metody" nie polega na przedstawieniu pewnej historii i teorii (filozoficznej) hermeneutyki, lecz na jej spekulatywnym wymiarze. Na pytanie o możliwość rozumienia odpowiada przez odsłonięcie jego spekulatywnego charakteru i wyprowadza z tego daleko idące konsekwencje dla samej hermeneutycznej praktyki: podkreśla konieczność odstępu czasowego, opisuje hermeneutyczny krąg, broni produktywności przedrozumienia i dialektyki uprzedzeń. W opozycji do wyobcowania metody podnosi niemethodologiczne rozumienie i niemethodologiczną prawdę rzeczy. W sprzeciwie wobec formalizmu czystego rozumu, wobec wyobrażenia wolności jako uwolnienia od wszelkiej tradycji i autorytetu - co przyniosło jedynie zniewolenie filozofii przez pretensje nauk pozytywnych - broni rozumienia jako owocu dialektyczno-spekulatywnej współdziałalności, trwałego wysiłku wyjaśniania sensu tradycji i autorytetu jako źródła tego sensu. Wobec napięcia między metodą a prawdą opowiada się za powrotem do dawnej głębi filozofii, której centrum stanowi mowa, gra z mową, a nawet sama gra mowy, która w niczym nie przypomina formalnej gry według reguł, lecz przeciwnie - dotyczy prawdziwości treści będących w grze i nas angażujących.