Publikacja poświęcona jest problematyce długoterminowego rozwoju sieci rzecznych; została skoncepowana jako wkład w problematykę regulacji cieków wodnych. Ich rewitalizacja, czyli dążenie do przywrócenia rzeki do stanu zbliżonego do naturalnego, stanowi jedynie część złożonej problematyki gospodarki wodnej. Musimy mieć świadomość, że żyjemy w środkowoeuropejskiej przestrzeni, która jest kształtowana działalnością człowieka od tysięcy lat. W ostatnich wiekach jest to oddziaływanie tak intensywne, że w wielu miejscach nastąpiły nieodwracalne zmiany. Wydobycie rud, gwałtowne rozrastanie się aglomeracji miejskich, znaczny wzrost liczby ludności oraz konieczność zapewnienia ich utrzymania i ochrony prowadzą do konieczności znaczących ingerencji także w sieć rzeczną. Te ingerencje w wielu przypadkach były, nawet z dzisiejszego punktu widzenia, nieuniknione; w wielu sytuacjach były konieczne wówczas i wielokrotnie uratowały tysiące istnień. Drugą stroną medalu była znacząca ingerencja w ekosystem rzeczny, wpływ na życie w ciekach, zmianę stanu zarośli brzegowych i roślinności towarzyszącej, łęgowych lasów. Dziś stoimy przed ważnym zadaniem określenia, co jest dla społeczeństwa z punktu widzenia ingerencji gospodarki wodnej dopuszczalne, korzystne, niezbędne, a co można zrobić inaczej. To właśnie rewitalizacja cieków wodnych i ich otoczenia pokazuje możliwość powrotu do stanu bliższego naturalnemu, przy jednoczesnym zachowaniu większości wymagań stawianych ciekowi. Poprzez zabiegi rewitalizacyjne nie powinno się znacząco naruszać istniejącego poziomu ochrony przeciwpowodziowej; przeciwnie, dzięki zwiększonej retencji krajobrazowej ta ochrona powinna zostać pogłębiona. Rewitalizacja ma również przyczynić się do zwiększenia różnorodności gatunkowej oraz poprawy jakości wody.