Czy to tylko sumienie każe człowiekowi wciąż na nowo badać swoją duszę, czy istnieje coś znacznie głębszego, czego zwykły śmiertelnik nie dosięga, ale co tylko wyczuwa, że może w każdej chwili zaatakować? W swoim dotychczas ostatnim powieściowym dokonaniu Pokuta Ian McEwan doprowadził tę myśl do perfekcji. Trzynastoletnia Briony prowadzi swoje życie według pewnych wyobrażeń, które mają nieomylnie doprowadzić ją do określonego, jasno wyznaczonego celu. Do tych snów dostosowuje wszystko, co da się dostosować. To, czego nie można, trzeba wspomóc. Z fanatyczną uparliwością nastolatki i wyobraźnią rozwiniętą aż do granic, protagonistka swojej prywatnej gry o życie doprowadza do tragedii tych, którzy biorą w niej udział - za co przez resztę życia powinna odpokutować. McEwan splata poszczególne nici losów, które w finale łączą się w jedyny, silny i głęboko prawdziwy obraz minionego wieku. Autor przedstawia możliwości i stawia pytania, na które trudno udzielić jednoznacznej odpowiedzi. On sam także nie daje jednoznacznych rozwiązań, więc czytelnik musi zdecydować, którą drogą pójdzie - razem z Briony, z jej współsprawcami, czy z ofiarą? Niejednoznaczny jest też katarzny finał, podobnie jak życie żadnej z nas lub żadnego z nas nie jest czarne albo białe. Historia pokuty, która na pierwszy rzut oka odnosi się do Briony, nagle dotyka każdego, choć jednocześnie każdy w pewnym sensie może utożsamić się z ofiarą. Dyskretnie, lecz z mistrzowską finezją, jako pozornie poboczny temat przewija się przez książkę - wyraźniej niż w jakimkolwiek wcześniejszym dziele McEwana - motyw pisania, jeśli chcecie - pisarskiego rzemiosła i jego sensu, jakby autor odczuwał coraz silniejszą potrzebę opisania i usprawiedliwienia przede wszystkim samego siebie oraz swojej chęci połączenia życia rzeczywistego z życiem swoich literackich postaci. W tym dziele autor wyraźnie osiągnął swój szczyt, przynajmniej jeśli chodzi o spektrum skojarzeń możliwych ludzkich losów, które oferuje nam z elegancką szlachetnością i rozbrajającą brawurą.