Książka jest nowym oryginalnym wkładem czeskiej historiografii w interpretację dziejów Europy XVI wieku. Autor ponownie otwiera pozornie prosty temat, jakim jest tzw. wojna szmalkaldzka (1546-1547). Na podstawie nowych badań przedstawia własną interpretację, uwzględniając kontekst włoski i czeski, który w niemieckiej historiografii nie jest doceniany. Niemcy wtedy zapłaciły cenę za istnienie personalnej unii hiszpańsko-rzeskiej, którą rządził Karol V. Imperium hiszpańskie, rozciągające się na Półwyspie Iberyjskim i Apenińskim oraz szybko powiększające swoje zasoby w Ameryce Łacińskiej, było wówczas główną europejską potęgą. W celu zniszczenia „luterańskiej” opozycji, politycznie zorganizowanej w tzw. Związku Szmalkaldzkim, na terytorium niemieckie wkroczyły hiszpańsko-habsburskie wojska z Neapolu i Mediolanu, wspierane przez włoskich książąt. Po raz pierwszy w historii przekroczyła także Alpy wielka armia papieska, którą po ogłoszeniu krucjaty przeciwko luterańskim heretykom wysłał do Niemiec papież Paweł III. Na polu bitwy ostatecznie zadecydowały jednostki hiszpańskie, włoskie i niderlandzkie na korzyść Habsburgów w bitwie pod Mühlbergiem 24 kwietnia 1547 r. Jednak w północnych Niemczech wojna trwała dalej i przekształciła się w kolejny wielki konflikt, który Karol V przegrał, został zmuszony do abdykacji tronu cesarskiego i opuszczenia Niemiec (1555). Święte Cesarstwo Rzymskie nie mogło więc zostać ani zreformowane w państwo absolutystyczne na wzór hiszpański, ani przekształcone w nowoczesne państwo związkowe, które tworzył Związek Szmalkaldzki. Pozostało na kolejne stulecia jedynie luźno połączoną ponadpaństwową strukturą, rozdrobnioną politycznie, gospodarczo i konfesyjnie. Zfragmentowane cesarstwo nie dysponowało podstawowymi narzędziami do ekspansji kolonialnej, dzięki której w ciągu XVI i XVII wieku umacniały swoje pozycje mocarstwowe Hiszpania, Portugalia, Anglia, Francja i Niderlandy.