Celem prezentowanej monografii jest identyfikacja przeszkód związanych z kształtowaniem się podmiotowości samorządu lokalnego w Polsce. Wiąże się to z problemem ustalenia znaczenia lokalnego potencjału społecznego, a także z oceną jakości funkcjonowania wspólnot terytorialnych we współczesnej Polsce z punktu widzenia instytucjonalizacji demokracji związanej z decentralizacją. Z drugiej strony realizacji celu badawczego towarzyszy dążenie do wskazania kierunków przemian systemowych w zakresie możliwej decentralizacji administracji publicznej i naświetlenie problemu oddziaływania politycznego centrum decyzyjnego w kraju na kształtowanie roli gmin i powiatów oraz zmianę znaczenia wspólnot lokalnych. ukryj opis