Książka jest prezentacją procesu karnego z perspektywy ewolucji naukowej, wkładu ważnych postaci w rozwój tej dziedziny oraz jej aktualnej specyfiki. Definiuje kierunki tej transformacji wraz z opisem ich historycznych i współczesnych uwarunkowań w ramach trzech systemów prawnych: polskiego, francuskiego i niemieckiego. Autorka formułuje wnioski w przedmiocie globalnego stanu procesu karnego w kontynentalnym porządku prawnym.
Książka pokazuje wielowymiarowość postępowania karnego przez odniesienia do perspektyw badawczych dotychczas nieporuszanych w literaturze w szerokim zakresie. Stanowi syntezę rzeczywistości karnoprocesowej w zakreślonych ramach tematycznych, obejmującą tradycję kształtowania się procesu jako dyscypliny naukowej oraz analizę jej aktualnego położenia pod kątem osiągnięć, ale również zagrożeń.
Autorką monografii jest wysoko ceniona w środowisku naukowym profesor Uniwersytetu Warszawskiego, autorka m.in. znanej i bardzo dobrej monografii poświęconej zasadzie oportunizmu i legalizmu, a także licznych artykułów i rozpraw, opartych o solidne badania prawnoporównawcze, błyszczących erudycją ().
W książce tej zderzają się rozważania o istocie procesu, jego relacji do prawa, a także i prawa karnego materialnego z wywodami o jego historii, a szczególnie o dziejach teorii procesu karnego ze szczególnie silnym naciskiem położonym na rolę wybitnych uczonych w kształtowaniu paradygmatów ().
Po raz pierwszy w polskiej literaturze pojawiła się prezentacja osób i ich poglądów, które w sposób istotny wywarły wpływ na rozwój teorii procesu karnego. Zrozumiałe, że centrum zainteresowania autorki musiało zostać zlokalizowane na świecie naukowym francuskim i niemieckim. Tam budowano świat pojęć i wyznaczano szczególnie do końca XIX wieku (a więc do 1914 r.) tendencje rozwojowe.
Z recenzji wydawniczej prof. Stanisława Waltosia